Wilt u advies of telefonisch bestellen? U kunt ons bereiken op +31 (0)299-399 999
Paling, in de volksmond ook wel ‘aal’ genoemd, is de populairste en meest geconsumeerde zoetwatervis in Nederland. Bij iedere viswinkel of viskraam ligt deze gezonde lekkernij wel in de toonbank: gerookte gefileerde paling, heerlijk voor op toast, op een broodje of gewoon uit het knuistje.
In dit artikel benoemen we diverse soorten paling, maar gaan we het vooral uitgebreid hebben over de alom bekende Europese paling, zodat u als inkoper op de hoogte bent van alles rondom dit populaire product.
Onderwerpen die in dit artikel worden besproken:
Dat paling een populaire vissoort is, staat buiten kijf. Maar waar komt deze excentrieke, slangachtige vis eigenlijk vandaan?
Palingen zijn onder te verdelen in twee ‘families’. De gewone palingen, die wij kennen als paling, aal of Europese aal, behoren tot de familie Anguilla anguilla. Zeepalingen vallen hier buiten en behoren tot de Congridae-familie. Zeepalingen zijn zoutwatervissen en leven dan ook alleen in de zee. In Nederland wordt de zeepaling slechts incidenteel gevangen voor consumptie.
Zowel zeepalingen als gewone palingen hebben een lang, slangachtig lichaam met een lange rugvin. De lichaamsbouw van de paling is zeer karakteristiek, waardoor deze vis gemakkelijk van andere te onderscheiden is. Palingen kunnen tot wel 24 uur buiten het water blijven leven, waardoor ze zich al kronkelend als slangen voor een korte afstand over (vochtig) land kunnen verplaatsen.
De paling is een echte nachtrover. Overdag houdt de vis zich schuil op beschutte plaatsen zoals in modderbodems, tussen het riet of achter dammen en stuwen. In de zee zoeken ze het liefst scheepswrakken of mosselbanken op. Palingen houden van zuurstofrijk water.
Mensen spreken vaak van wilde paling of kweekpaling/kweekaal. Eigenlijk is dit niet helemaal correct. Palingen hebben namelijk nog een bijzondere eigenschap; ze laten zich (nog) niet kweken. Palingen zijn niet in staat om zich in gevangenschap voort te planten. Kweekpaling is dus eigenlijk ook wilde paling: de paling wordt op jonge leeftijd wild gevangen en daarna vetgemest voor consumptie. Deze jonge paling wordt ook wel glasaal genoemd.
Het verschil tussen kweekpaling en wilde paling is niet alleen te zien, maar ook te proeven. Wilde paling is donkerder en soms wat groener dan kweekpaling en heeft ook een veel dunnere huid. Wilde paling leent zich daardoor minder goed om na het roken gefileerd te worden en wordt meestal direct van de graat afgegeten. De vis is wat zachter en kan een lichte grondsmaak hebben.
Kweekpaling is daarentegen uitermate geschikt om gerookt en gefileerd te worden, en wordt hier dan ook altijd voor gebruikt. Mooijer-Volendam verkoopt vers gerookte en gefileerde paling in diverse verpakkingen.
Bekijk alle gerookte palingproducten
De Europese paling is de paling zoals wij deze kennen in Nederland. Deze Europese paling komt onder andere voor in de Nederlandse wateren, maar is niet afkomstig uit Europa. Iedere wilde Europese paling wordt namelijk geboren in de Sargassozee. Als jonge glasaal komen ze via zeestromingen in Europa terecht en gaan ze op zoek naar het zoete water. De palingen leggen hiervoor ontelbaar veel kilometers af: in ongeveer drie jaar tijd zwemmen ze zo’n 6000 kilometer.
Maar hier blijft het niet bij. Als de palingen volwassen zijn en genoeg vet hebben vergaard, leggen ze de 6000 kilometer opnieuw af: ze gaan namelijk terug naar hun geboorteplaats, de bremzoute Sargassozee, om hier zelf te paaien. Dit doen ze slechts één keer in hun leven. Geslachtsrijpe palingen worden ook wel schieren of schieraal genoemd.
Europese paling is tegelijkertijd de meest voorkomende kweekvis in Nederland. De jonge paling ofwel glasaal wordt op zee gevangen en vervolgens in gesloten recirculatiesystemen opgekweekt. Een deel wordt weer uitgezet in het zoete water om de palingstand in de binnenwateren te ondersteunen.
Amerikaanse paling en Japanse paling hebben dezelfde kenmerken als de Europese paling. Ze worden in zee geboren, trekken als glasaal richting de rivieren en brengen het grootste gedeelte van hun leven in zoetwater door. Als ze volwassen zijn, gaan ze terug naar zoutwater om zich voort te planten.
IJsselmeerpaling is wilde paling die uitsluitend gevangen wordt op het IJsselmeer. Vanwege strikte regels wordt deze minder gevangen dan vroeger, daarbij is het een seizoensproduct. In de winter graaft de paling zich namelijk altijd in en houdt als het ware een winterslaap. Pas als de temperaturen weer omhoog gaan, komt de paling tevoorschijn.
De echt goede, vette IJsselmeerpaling is daarom verkrijgbaar in de zomer. Vanwege de unieke smaak en het feit dat de paling maar in zo’n korte tijd te krijgen is, is IJsselmeerpaling vaak veel duurder dan kweekpaling.
Wilde IJsselmeerpaling is niet alleen vetter dan kweekpaling, maar over het algemeen ook wat minder stug. IJsselmeerpaling wordt vooral gebruikt om vers te stoven of te bakken, of te roken in een grote ton. In de zomerse dagen met mooi weer is het roken van paling een gezellige aangelegenheid.
IJsselmeerpaling om te stoven heet ook wel stoofaal. In Volendam wordt deze befaamde delicatesse ‘Rechtop in ’t pannetje’ genoemd, verwijzend naar de stukjes paling rechtop naast elkaar in de pan. De stukjes stoofaal worden met zout en peper bestrooid en gestoofd in de boter. Om de paling los te krijgen van de pan, wordt op het laatste moment azijn toegevoegd.
Dat paling de populairste en meest geconsumeerde zoetwatervis in Nederland is, heeft ook een keerzijde. In de afgelopen 50 jaar is de palingstand in Nederland door verschillende redenen flink verslechterd.
De populariteit van de paling is niet de enige oorzaak van dit probleem. Palingen zijn trekdieren die van zout- naar zoetwater trekken, en weer terug. Door de vele dammen en sluizen in onze Nederlandse delta worden zij hierin tegengehouden. De lichaamsbouw van de paling – soms wel een meter lang – maakt de paling tevens kwetsbaar voor beschadiging, onder andere door waterkrachtcentraleturbines of scheepsschroeven.
Sinds 2007 wordt er al keihard gewerkt aan het herstel van de palingstand. Allereerst door het terugdringen van de visserij. Ook probeert men het leefgebied van de paling te verbeteren. Denk aan het opheffen van migratiebarrières zoals gemalen en sluizen en palingvriendelijke reservaten. Ook door het opkweken en gedeeltelijk terugzetten van jonge glasaal in de binnenwateren, wordt geprobeerd de palingstand te ondersteunen.
Omdat de mensheid het in zich heeft om voor elk probleem uiteindelijk een oplossing te vinden, is Nederland een voorloper in de productie van glasaal uit zelfgekweekte palinglarven (aquacultuur). Met als doel een gezonde palingstand en de terugkeer van deze heerlijke delicatesse; een fascinerende vis met een rijke culturele historie. Glasaal Volendam is een grote speler in deze ontwikkelingen. Dagelijks wordt keihard gewerkt om deze commerciële productie van glasaal te doen slagen. Zo zijn we niet langer afhankelijk van de wilde populatie en is de paling definitief gered.
Dat paling een zeer bijzondere vis is, is tot dusver wel gebleken. Toch zijn er nog ontelbaar veel feitjes over de paling die niet veel mensen weten. We hebben de leukste en meest bijzondere voor u op een rijtje gezet.
De gemiddelde lengte van een mannelijke paling is 35 centimeter; vrouwtjes zijn gemiddeld 50 centimeter.
Dit was uiteraard een vrouwtjespaling. De langste mannelijke paling was 1.22 meter.
Je zal hem maar tegenkomen tijdens het zwemmen!
De voor zover bekend oudste paling ter wereld overleed in 2014. De vis leefde in een waterput in het Zuid-Zweedse Brantevik. In Nederland haalde de oudste paling een leeftijd van 88 jaar.
Een paling heeft zowel een hart achter zijn voorste vinnen als in het achterste deel van zijn staart.
Hierdoor kunnen ze korte afstanden over (vochtig) land afleggen.
Een paling ruikt net als een hond wel een miljoen keer beter dan een mens. Hierdoor kunnen jonge glasaaltjes van nog geen 6 centimeter al ruiken waar ze naartoe moeten om zoetwater te bereiken.
Met het blote oog zijn ze niet te zien, daarom weten niet veel mensen het, maar palingen hebben wel degelijk kleine schubben.
Paling kopen bij groothandel Mooijer-Volendam
Ontdek het volledige assortiment paling producten van Mooijer-Volendam
Bent u op zoek naar paling producten van goede kwaliteit? Dan bent u aan het juiste adres. Mooijer-Volendam stelt als groothandel hoge eisen aan haar kwaliteit, zo ook met al onze paling producten. Onze klanten kunnen vertrouwen op AAA-productkwaliteit; iets wat klanten ook van ons verlangen.
Hierom weten steeds meer klanten ons te vinden als horecagroothandel of als groothandel voor viswinkels, toko’s, speciaalzaken en grote retailers.
Benieuwd naar al onze paling producten?
