Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: horsmakreel is geen makreel of makreelsoort. Naast het feit dat de bekende makreel volledig ingeburgerd is in de Nederlandse keuken, is zowel de afkomst, het uiterlijk, de smaak als de bereiding van de horsmakreel totaal verschillend dan die van de makreel.
Wat precies het verschil is tussen horsmakreel en makreel gaan we in dit artikel uitgebreid behandelen. Ook vertellen we u meer over waar horsmakreel vandaan komt, de verschillende verwerkingsmethoden van horsmakreel en natuurlijk over de verschillende soorten horsmakreel van Mooijer-Volendam.
Wilt u ook kennismaken met de topkwaliteit horsmakreelproducten van Mooijer-Volendam? Lees dan snel verder of neem direct een kijkje in ons uitgebreide horsmakreelassortiment.
Net als bij veel vissen het geval is, is ook ‘horsmakreel’ eigenlijk een verzamelnaam voor meerdere vissoorten. Deze familie van snelle roofvissen, die wordt gespecificeerd onder de Latijnse naam Carangidae, jaagt op andere vissen in het koraalrif of in open water. Naast andere (kleine) vissen, zoals sardines, eet de horsmakreel vislarven en schaaldieren. Horsmakrelen behoren tot de orde van de baarsachtigen en komen onder andere voor in de Atlantische Oceaan, de Indische Oceaan en de Stille Oceaan.
De horsmakreel die wij vandaag gaan uitlichten is de meest voorkomende horsmakreel in Nederland en tegelijkertijd ook de meest verkochte soort horsmakreel bij Mooijer-Volendam: de Trachurus trachurus. Deze horsmakreel wordt vaak aangeduid als Atlantische horsmakreel of simpelweg als horsmakreel: de enige soort van de familie van horsmakrelen die voorkomt in de Noordzee.
Horsmakrelen hebben een plat, langwerpig en gestroomlijnd lichaam met een staart in de vorm van de letter ‘V’. De visjes zijn bijna altijd zilverkleurig. Des te groter de vissen zijn, des te donkerder ze kunnen worden. De gemiddelde horsmakreel is 25 tot 30 centimeter lang, maar ze kunnen wel meer dan twee keer zo lang worden. Het gemiddelde gewicht van de Atlantische horsmakreel is zo’n 500 gram: de ideale hoeveelheid vis per persoon, aangezien hier qua daadwerkelijke visfilet ongeveer 200 gram van overblijft.
Hoewel de ‘vergeten horsmakreel’ gewoon rondzwemt in de Noordzee, was men in Nederland hier niet altijd van op de hoogte en werd de horsmakreel oorspronkelijk gezien als een vervelende bijvangst. Dat we vandaag de dag wel volop op horsmakreel vissen, hebben we te danken aan de Japanners. Horsmakreel is namelijk al eeuwenlang een enorme belangrijke vissoort in Japan.
In Japan wordt horsmakreel al honderden jaren gegeten. Het delicate visje werd altijd lokaal gevangen, voornamelijk in Kyushu in het zuiden van Japan. Omdat – net als onze zeeën – de Japanse zee niet onuitputtelijk is, gingen de Japanners de wereld over om te zoeken naar andere wateren waarin de horsmakreel te vinden was. Ruim veertig jaar geleden kwamen ze voor het eerst naar IJmuiden en ontdekten ze hier de Nederlandse horsmakreel.
Deze Japanse ontdekking van onze eigen horsmakreel was niet alleen zeer goed nieuws voor de Japanners, omdat ze nu weer volop horsmakreel konden eten, maar ook voor de visserij in Nederland. De horsmakreel, die tot voorheen nog altijd werd gezien als onwelkome bijvangst, veranderde ineens naar een hele interessante – en lucratieve – vissoort.
Ondanks dat de namen veel op elkaar lijken, lijkt een horsmakreel in niets op een makreel. Houd je de visjes naast elkaar, heeft de horsmakreel eerder iets weg van een haring of een sardine. De grootte, de langwerpige vorm, de V-vorm van de staart en de grijze kleur komen allemaal overeen. Toch behoren de straalvinnige vissen zoals haring, sardien, ansjovis en sprot tot de haringachtigen, en niet tot de baarsachtigen zoals de makreel en de horsmakreel.
Het verschil tussen de makreel en de horsmakreel is echter enorm: de makreel is een stuk groter en is qua uiterlijke kenmerken totaal anders dan de horsmakreel. De makreel heeft namelijk een typisch visvlees dat zich onderscheidt van alle andere vissoorten en veel vetter is dan dat van de horsmakreel. Ook de unieke, donkere, zebra-achtige strepen en de groenblauw gekleurde rug van een makreel zijn uitzonderlijke kenmerken.
Hoewel ze niet overeenkomen met die van de makreel, heeft de horsmakreel ook uitzonderlijke kenmerken, zoals de kartelige structuur van de vis. Deze is goed te voelen wanneer u met uw vinger van de staart naar de kop beweegt. Dit is overigens niet aan te raden, omdat de rand aan de zijkant van de horsmakreel dusdanig scherp is, dat u zich zult verwonden. Andersom, van de kop naar de staart, zult u weinig merken van de kartelige structuur.
De scherpe kartelrand van de vis is overigens precies de reden waarom men in Nederland vroeger zo’n hekel had aan de horsmakreel als bijvangst: samen met het tere huidje van de makreel of van de haring in het net, ging hiermee een groot deel van de hoofdvangst kapot.
Horsmakreel is niet alleen een populair visje om klaar te maken, maar is ook ontzettend gezond. Zo kan het visje tot wel 20% eiwit bevatten, heeft het weinig vet en een laag caloriegehalte. Daarnaast bevat de horsmakreel veel mineralen en vitaminen.
Horsmakreel kan op allerlei manieren gebruikt worden: als hele vis in de oven, gefileerd, gemarineerd en gebakken, in blik, als koude of warme gerookte vis of als stukjes door de soep. Er zijn echter drie verschillende verwerkingsmethodes die het populairst en bekendst zijn.
Hele horsmakreel
Bij de belangrijkste verwerkingsmethode wordt de horsmakreel opengesneden, licht gepekeld en gedroogd. Alle graten worden er gewoon ingelaten, en vervolgens wordt het visje thuis als hele vis even kort gegrild. Deze methode is overgenomen uit Japan.
De tweede andere belangrijke verwerkingsmethode – eveneens afkomstig uit Japan – is Aji Nanbanzuke – in sojasaus en mirin gemarineerde horsmakreel. De horsmakreel wordt dan eerst volledig gefileerd zodat alle graten eruit zijn, inclusief de scherpe kartellijn. Vervolgens wordt het visje gefrituurd om daarna gemarineerd te worden met de sojasaus en de rijstwijn mirin. Aji Nanbanzuke is een zeer smaakvol gerecht dat alleen nog maar opgewarmd hoeft te worden.
De derde verwerkingswijze van horsmakreel voelde u misschien al wel aankomen, aangezien ook deze overgenomen is van de Japanners: de horsmakreel kan ook rauw gegeten worden. Vaak wordt bij deze wijze gebruikgemaakt van versgeraspte gember en fijngesneden lente-uitjes. Dit gerecht wordt ook wel horsmakreel Tataki genoemd, oftewel hét recept voor sashimi van horsmakreel. Lekker en heel simpel om te maken. Een andere variatie op rauwe horsmakreel is ceviche, waarbij de rauwe vis wordt gegaard in citroen- of limoensap. Deze methode wordt ook bij veel andere witvissen gebruikt, zoals heilbot, kabeljauw en zeebaars.
Ondanks dat de horsmakreel in Nederland dus nog steeds niet veel populariteit gewonnen heeft, kan deze (niet-bedreigde!) vissoort in overvloed gevangen worden en is de vis niet alleen duurzaam, lekker en gezond, maar ook nog eens hartstikke veelzijdig. Een delicate vis uit onze ‘eigen’ zee. Vertelt u het voort?
Bent u een groothandel, bedrijf, speciaalzaak, winkel of toko, en bent u benieuwd naar het volledige horsmakreelassortiment van Mooijer Volendam? Bij Mooijer-Volendam hebben we een divers aanbod van horsmakreelproducten: van de hele, ingevroren Atlantische horsmakreel in diverse maten, verse horsmakreel tot de ingevroren baby horsmakrelen per kilozak. U vindt het allemaal bij Mooijer-Volendam!
Ontdek het volledige assortiment van horsmakreelproducten van Mooijer-Volendam
Op zoek naar horsmakreelproducten van goede kwaliteit? Dan bent u aan het juiste adres. Mooijer-Volendam stelt als horsmakreelgroothandel hoge eisen aan haar kwaliteit. Onze klanten kunnen vertrouwen op AAA-productkwaliteit, iets wat klanten ook van ons verlangen.
Hierom weten steeds meer klanten ons te vinden als horeca groothandel of als groothandel voor viswinkels, toko’s, speciaalzaken en grote retailers.
Benieuwd naar al onze horsmakreelproducten?